Từ năm 2011 đến nay, tỉnh BR-VT có 2 cơ sở điều trị Methadone cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện tại TP.Vũng Tàu và huyện Long Điền. Đây là chương trình được đánh giá cao về hiệu quả, góp phần quan trọng trong công tác phòng chống HIV/AIDS. Tuy nhiên, thời gian tới, tài trợ từ các dự án quốc tế ngày càng giảm dần thì việc xã hội hóa chương trình điều trị Methadone được coi là giải pháp khả thi. Xung quanh các vấn đề này, phóng viên Báo Bà Rịa-Vũng Tàu có cuộc trao đổi với bác sĩ Bùi Minh Kha, Giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh.

* Phóng  viên: Thưa bác sĩ, thời gian qua, chương trình điều trị Methadone tại tỉnh BR-VT đã mang lại hiệu quả như thế nào?

- Bác sĩ Bùi Minh Kha: Chương trình điều trị Methadone thời gian qua đã mang lại những hiệu quả rõ rệt cho người nghiện. Phần lớn bệnh nhân sau khi tham gia điều trị Methadone không còn sử dụng ma túy sau khi duy trì liều methadone ổn định, sức khỏe của bệnh nhân có những chuyển biến tích cực như: ăn ngủ được, lên cân, tinh thần thoải mái. Nhiều bệnh nhân sau thời gian duy trì liều đã ổn định sức khỏe và tìm được việc làm để tự trang trải chi phí sinh hoạt hàng ngày và phụ giúp gia đình. Theo đánh giá từ phía gia đình các bệnh nhân, sau khi tham gia chương trình điều trị Methadone, bệnh nhân có thái độ sống tích cực, sống lành mạnh, vui vẻ, biết quan tâm đến các thành viên trong gia đình, sống có ý thức, trách nhiệm hơn với bản thân và gia đình.

* Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện chương trình điều trị Methadone hiện nay là gì?

- Khi thực hiện chương trình điều trị Methadone, về thuận lợi, chương trình đã được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ Y tế, Cục Phòng, chống HIV/AIDS; sự quan tâm, chỉ đạo của UBND tỉnh và sự phối hợp tốt của các sở, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh. Chương trình còn được sự hỗ trợ kinh phí, kỹ thuật rất lớn từ Ban quản lý Dự án Quỹ toàn cầu, Cục phòng chống HIV/AIDS. Tuy nhiên, chương trình cũng gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý người nghiện tại cộng đồng, bệnh nhân tham gia điều trị tại các cơ sở còn ít.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh mới triển khai 2 cơ sở điều trị Methadone để tiếp nhận 1.200 bệnh nhân theo Quyết định 1008/QĐ-TTg ngày 20-6-2014 của Chính phủ là chưa đáp ứng được yêu cầu. Trong khi đó, các dự án quốc tế ngày càng giảm dần tài trợ dẫn đến kinh phí thực hiện chương trình Methadone gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới nếu không có phương án kịp thời. Chúng ta cần phải xây dựng đề án triển khai cơ sở mới, chuẩn bị nguồn nhân lực, vật tư, trang thiết bị… để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân tham gia điều trị.

* Trước việc các dự án quốc tế ngày càng giảm dần tài trợ, tỉnh BR-VT có kế hoạch như thế nào để tiếp tục thực hiện hiệu quả chương trình điều trị Methadone?

- Từ tháng 4-2013, Ban quản lý dự án Quỹ toàn cầu Trung ương không còn hỗ trợ các chi phí liên quan đến xét nghiệm, chi phí vận hành cơ sở điều trị… mà chỉ hỗ trợ thuốc Methadone. Sở Y tế đã tham mưu UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo số 6339/UBND-VP ngày 11-9-2013 về việc tăng cường công tác triển khai chương trình Methadone trên địa bàn tỉnh năm 2013. Theo đó, UBND các huyện, thành phố nơi triển khai chương trình bố trí hỗ trợ nguồn kinh phí cho hoạt động xét nghiệm, chi phí vận hành…

Trong thời gian tới, khi các dự án quốc tế ngưng hoàn toàn thì cần phải thực hiện xã hội hoá chương trình điều trị Methadone, tức là có sự chia sẻ một phần kinh phí từ phía bệnh nhân và BHYT. Hiện đề án xã hội hóa đang xin chủ trương của UBND tỉnh để thực hiện. Khi thực hiện xã hội hóa chắc chắn sẽ có nhiều thách thức vì phần lớn bệnh nhân đều có hoàn cảnh khó khăn, việc thu phí sẽ gặp trở ngại…

* Xin cảm ơn bác sĩ !

THÙY DƯƠNG
(thực hiện)

Tính đến tháng 3-2016, số người tham gia chương trình điều trị Methadone tại 2 cơ sở TP.Vũng Tàu và huyện Long Điền là 875 bệnh nhân, trong đó, 255 bệnh nhân đã ra khỏi chương trình, còn 620 bệnh nhân vẫn tiếp tục điều trị. Tỷ lệ bệnh nhân không sử dụng Heroin sau khi điều trị Methadone là 79,8% đối với bệnh nhân dưới 6 tháng điều trị và 97,7% đối với bệnh nhân trên 6 tháng điều trị.